صنعت نفت از موثرترین و بزرگترین صنایع در جهان و به ویژه ایران است. تأثیر برجسته این صنعت در اقتصاد، سیاست و توسعه ایران از دو بعد قابل تأمل است؛ یکی نقش تکنولوژیهای مرتبط با نفت در افزایش درآمد کشور و توسعه مناطق نفتخیز و دیگری ریسک آینده بدون نفت برای کشور و به خصوص برای جمعیت این مناطق است. مقاله حاضر با نگاهی اجتماعی، به تجربه توسعه صنعت و تکنولوژی نفتی از پیدایش تا سال 1357 میپردازد و به این منظور در میان رهیافتهای موجود در جامعهشناسی تکنولوژی، بررسی عوامل اجتماعی اثرگذار در توسعه قابلیتهای تکنولوژیک صنعت نفت این بخش را با تحلیل شبکه کنشگران این صنعت در سه مقطع زمانی به انجام رسانده است. در این راستا با ترسیم پیشرفتهای حاصله در کسب و توسعه قابلیتهای تکنولوژیک، نشان داده شده است که در این صنعت علیرغم پیشرفت در ابعاد بهرهبرداری، فقدان اراده برای توسعه قابلیتهای نوآورانه، عدم یکپارچگی در شبکه کنشگران این صنعت و ناتوانی در ترجمه مناسب خواستهایی که در خود قابلیتهای متناظر با سطوح پیشرفتهتر تکنولوژی را دربردارند از جمله عوامل ناکامی تحقق توسعه در سایر حوزههای تکنولوژی نفتی بودهاند.
توکل, محمد, & مهدیزاده, محمدرضا. (1386). بررسی توسعه تکنولوژی و صنعت نفت ایران 1287ـ1357 نگاهی از دریچه جامعهشناسی تکنولوژی. نامه علوم اجتماعی, 31(1), -.
MLA
محمد توکل; محمدرضا مهدیزاده. "بررسی توسعه تکنولوژی و صنعت نفت ایران 1287ـ1357 نگاهی از دریچه جامعهشناسی تکنولوژی", نامه علوم اجتماعی, 31, 1, 1386, -.
HARVARD
توکل, محمد, مهدیزاده, محمدرضا. (1386). 'بررسی توسعه تکنولوژی و صنعت نفت ایران 1287ـ1357 نگاهی از دریچه جامعهشناسی تکنولوژی', نامه علوم اجتماعی, 31(1), pp. -.
VANCOUVER
توکل, محمد, مهدیزاده, محمدرضا. بررسی توسعه تکنولوژی و صنعت نفت ایران 1287ـ1357 نگاهی از دریچه جامعهشناسی تکنولوژی. نامه علوم اجتماعی, 1386; 31(1): -.