در حال حاضر سر نوشت خانواده های مهاجر افغانی از حیث بازگشت یا ابقای آنان در ایران مساله نگران کننده این خانواده ها و دل مشغولی دولتمردان ایرانی در اتخاذ تصمیم مناسب در مورد آنهاست مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه خاصه ایران نوعی مهاجرت اجباری ناسالم است که با آسیب و تخریب روحی و روانی اعضای خانوادهای مهاجر توام بوده است مقاله حاضر بر اساس یافته های حاصل از مطالعه ای پیمایشی در باب علل و عوامل عدم بازگشت 400 خانواده مهاجر افغانی در شهرک مهاجر نشین ( افغانی) گلشهر مشهد تدوین یافته است نتایج این مطالعه نشان می دهد که صرف نظر از جنگ و ناآرامی های داخلی بعنوان متغییر کلیدی در تحلیل این مهاجرت بازگشت یا عدم بازگشت مهاجرین افغانی تابعی از وابستگی وتعلق به ارزشها و هنجارهای جامعه مبدا و مقصد مهاجرت است گذر سالهای زیاد و گسرتش وابستگیها و تعلقات مادی و غیرمادی ( شغلی تحصیلی مذهبی خانوادگی و مذهبی و .....) به جامعه میزبان سبب فراموشی و گسستن از تعلقات و ارزشهای جامعه مبدا( افغانستان ) شده است این مقاله تلاشی است برای تشریح ویژگیها ابعاد و گونه های مهاجرت افغانیها و عوامل عدم بازگشت آنها با اتکا بر وابستگیها و تعلقات به شرایط اجتماعی در جامعه مبدا و مقصد مهاجرت
)