اسکان عشایر و توسعه و بهبود حیات اجتماعی آنان در ایران

نویسنده

دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در این مقاله امکان توسعه و بهبود زندگی عشایر ایران در دو حالت کوچ و اسکان در قالب یک چارچوب مفهومی منسجم و با استفاده از یک مقیاس چند بعدی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده بیانگر این واقعیت است که الگوی برخورد دولت‏های مدرن با جامعه سنتی عشایری مبتنی بر امکان‏شناسی صحیح اسکان و توسعه نبوده، بلکه بیشتر جنبه سیاسی داشته است. در زمانی که عشایر مایل به ادامه کوچه بوده‏اند حکومت پهلوی اول و دوم آنان را به اسکان اجباری و ناخواسته وادار کرده است. ولی در دهه‏های اخیر که نظام ایلی دچار فروپاشی گردیده و عشایر داوطلب اسکان برای بهره‏مندی از امکانات جامعه مدرن بوده‏اند، دولت اسکان عشایر را به طور جدی برنامه‏ریزی و اجرا نکرده است. واقعیت این است که امروز با توجه به از شکل افتادگی نظام ایلی، عشایر ایران با مساله آنومی و پیامدهای منفی آن روبرو شده‏اند. در چنین شرایطی توسعه و بهبود زندگی عشایر در قالب نظام ایلی مقدور نیست. بنابراین دولت باید با درک این ضرورت نسبت به شناخت وضعیت موجود، ترسیم وضعیت مطلوب و امکان‏شناسی اسکان و توسعه عشایر اقدام و با اتخاذ سیاست اسکان داوطلبانه و برنامه‏ریزی شده ساماندهی زندگی آنان را با توجه به شرایط امروزی ایران و جهان و با مشارکت خود آنان در جهت کاهش تضادها و ارتقاء انسجام ملی به فرجام رساند.

کلیدواژه‌ها