دوگانگی اجتماعی نظر و عمل: توصیه فرضیه دوسوگرایی جامعه‏شناختی در عرصه بهداشت

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه الزهراء

چکیده

در جستجوی خاستگاه اجتماعی مسأله دوگانگی اجتماعی نظر و عمل در عرصه‏های مختلف
در ایران، تحقیق حاضر در یکی از آسیب‏پذیرترین وجوه آن یعنی روند فزاینده بیماری‏های قلبی و عروقی در عرصه بهداشت، به نظریه‏پردازی روی آورده است. در پاسخگویی به این سؤال که چرا گرایش شدید به حفظ سلامت (نظر اجتماعی) با رفتار مشاهده شده مبتنی بر مصرف پرچرب و افزایش مضاعف آن در سی ساله اخیر (عمل اجتماعی) ناسازگار است، از نظریه دوسوگرایی جامعه‏شناختی مرتون بهره‏برداری شده است. طبق این نظریه، عامل دوسوگرایی را باید در ناسازگاری میان هنجارها جستجو نمود. ولی به منظور شناسایی علل ریشه‏ای‏تر و تبیین عمیق‏تر مسأله تحقیق، هدف اصلی به سوی توسعة فرضیة مذکور گرایش یافته است.
با بهره‏برداری از رویکرد روشی نظریه بازکاوی، از طریق تحلیل مقایسه‏ای شرایط و بینش 91 نفر از بیماران قلبی و عروقی و افراد سالم، یافته‏های تحقیق حاضر مؤید آن بوده است که خاستگاه اجتماعی مسأله دوگانگی اجتماعی نظر و عمل در عرصة بهداشت با مفهوم «هژمونی مصرف پرچرب در حال انتقال» تطبیق‏پذیرتر است. همچنین، مؤلفه «هژمونی مصرف پرچرب» به عنوان مانع بنیادی در نزدیکی نظر و عمل بهداشتی شناسایی شده است.

کلیدواژه‌ها