ارزش‏های جهاد و شهادت در شعارهای انقلاب اسلامی

نویسنده

استاد گروه جامعه‏شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

یکی از منابع مهم شناخت ایدئولوژی و ارزش‏های انقلابات شعارهای آن‏ها است. انقلاب اسلامی نیز دارای شعارهای زیادی است که در آن‏ها ایدئولوژی انقلابی و ارزش‏ها و اهداف انقلاب مطرح و منعکس گردیده است. یکی از موضوعات مهمی که در شعارهای انقلاب اسلامی دیده می‏شود ارزش‏های مربوط به جهاد و شهادت است، که در قالب مفاهیم مختلفی مطرح شده است. هدف این مقاله بررسی شعارهای انقلاب اسلامی و استخراج و تجزیه و تحلیل این‏گونه شعارهاست، تا روشن شود این ارزش‏ها و ارزش‏های مربوط به آن‏ها چه جایگاهی در شعارها و نهایتاً در ایدئولوژی انقلاب اسلامی دارند. این پژوهش، که با روش تحلیل محتوا انجام شده است، نشان داد که در میان 4153 شعار انقلاب اسلامی 390 شعار حاوی مضمون‏های جهاد و شهادت وجود دارد، که خود حاوی حدود 850 مضمون مربوط به جهاد و شهادت و ارزش‏های مربوط به آن‏ها می‏باشند. تجزیه و تحلیل این مضمون‏ها نشان داد که حدود 21 درصد آن‏ها مربوط به ارزش‏های غایی، و حدود 23 درصد آن‏ها مربوط به ارزش‏های ابزاری جهاد و شهادت هستند. بقیه مضمون‏ها نیز در زمینه اعلام آمادگی برای جانبازی و شهادت در راه امام خمینی، خاستگاه اجتماعی شهیدان، اعلام آمادگی و دعوت به جهاد و شهادت، و ارتباط دادن انقلاب و شخصیت‏های آن و فداکاری و جانبازی انقلابیون به قیام امام حسین (ع) و سایر موضوعات می‏باشد. این بررسی حاکی از تأثیر زیاد ارزش‏های جهاد و شهادت در فرایند بسیج توده‏ای انقلاب اسلامی ایران است.

کلیدواژه‌ها