قومیت به عنوان زمینه‌ای که رفتار باروری در آن شکل می‌گیرد، جایگاه اساسی در مطالعات باروری در جوامع چند قومیتی دارد. با اینحال?، علیرغم ساختار چند قومیتی ایران هنوز تحقیقات اندکی در زمینه ارتباط قومیت و باروری صورت گرفته است. مقاله حاضر با استفاده از دادههای طرح «بررسی ویژگیهای اقتصادی اجتماعی خانوار 1380»، به آزمون تئوریها و فرضیههای مربوط به رابطة قومیت و باروری در ایران میپردازد. یافته‌های تحقیق بیانگر تفاوتهای قومی باروری در ایران می‌باشد. برای تبیین این تفاوتها، از دو فرضیة همانندی مشخصه‌ها و اثر قومی/ فرهنگی استفاده شده است. نتایج تحلیل آماری نشان داد که تفاوتهای قومی باروری، به طور چشمگیری، بعد از کنترل مشخصه‌های اجتماعیـ جمعیتی به ویژه تحصیلات کاهش یافته و تا حدی در رفتار باروری گروههای قومی همانندی و همگرایی ایجاد میشود. با اینحال، این همانندی و همگرایی کامل نیست و علیرغم کنترل آماری مشخصه‌ها، هنوز برخی از تفاوتهای قومی باروری بدون تبیین باقی می‌ماند. تفاوتهای باقیمانده را میتوان از یکسو ناشی از الگوهای متفاوت تعیینکنندههای بلافصل باروری در بین گروههای قومی و از دیگر سو، متأثر از فرهنگ، تاریخ اجتماعی، ارزش‌ها، هنجارها و اعتقادات خاص قومی دانست. مطالعات جمعیتشناسی مردمشناسانه با بکارگیری روشهای کیفی میتواند شناخت عمیقتری نسبت به تأثیر هنجارها، ارزش‌ها و فرهنگ قومی بر رفتارهای باروری در ایران ارائه نماید
)