این مقاله ضمن بررسی انتقادی بینشهای کهن گران و ابزار گرایان در مطالعات قومی سعی کرده است تا مدلی برای مطالعات قومی در ایران ارائه دهد و این مدل را در مطالعه مسائل قومی در سیستان و بلوچستان به کار بندد با توجه به اهمیت یافتن مسائل قومیت و مناقشات قومی این مدل می تواند در حل مسائلی قومی یاری رساند مطالعات تجربی این مقاله که در سیستان و بلوچستان انجام شده است بیانگر تغییرات شگرفی است که در امر آگاهی یافتن از مسائل قومی به وقوع پیوسته است آگاهی از خود و دیگری از اهم این مسائل است
)