زمان ازدواج و تشکیل خانواده چرخه زندگی خانوادگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد ساختارهای کلان اقتصادی و اجتماعی ویژگی های فردی و دسترسی به همسر مناسب موجبات تعجیل یا تاخیر در ازدواج را فراهم می آورند افزایش سن ازدواج در دوره معاصر دگرگون های اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی را نیز به همراه داشته است تحقیق حاضر با استفاده از داده های طرح آمارگیری از خصوصیات اجتماعی و اقتصادی خانوار مرکز آمار در سال 1380 علل موثر بر زمان ازدواج مردان و زنان در ایران را مورد بررسی قرار داده است ازدواج های جدیدتر در سنین بالاتری اتفاق افتاده میزان تحصیلات به ویژه در مقاطع بالای تحصیلی با افزایش سن ازدواج همبستگی داشته است شهرنشینی مشارکت زنان در نیروی کار ازدواج های آزادتر برابری بیشتری جنسیتی و نسبت خویشاوندی دورتر زوجین اثر مستقیمی بر سن ازدواج همبستگی داشته است قومیت در افزایش و کاهش سن ازدواج تاثیر داشته است در تحلیل چند متغیره مدت ازدواج میزان تحصیلات محل سکونت نسبت خویشاندوی با همسر و قومیت اثر معنی دار خود را حفظ کرده اند این تاثیرات می تواند با توجه به دگرگونی های اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی جامعه در جهت تلاش برای ارتقای موقعیت زنان تحول در نظام های شغلی تغییر سهم افراد آماده ازدواج و جویای کار در جمعیت تحول در میزان دستیابی به همسر مناسب و تغییرات در هنجارها و ارزش های مرتبط با ازداوج و تشکیل خانواده تفسیر شوند